Egzekucja alimentów: wyzwania, z którymi mierzy się każdy komornik
Egzekucja alimentów przez komornika to jedno z najbardziej wymagających zadań, przed którymi stają komornicy sądowi. Choć przepisy przewidują priorytetowe traktowanie tych spraw, rzeczywistość pokazuje, że skuteczność egzekucji wciąż napotyka na liczne bariery. Złożone procedury, nadmierna biurokracja oraz brak efektywnych narzędzi do ścigania dłużników sprawiają, że wielu wierzycieli nie odzyskuje należnych środków. Aby dokładnie przeanalizować ten problem i wskazać kierunki zmian, Catobe we współpracy ze stowarzyszeniem BKZB przeprowadziło badanie wśród 270 komorników. Wnioski zebraliśmy w raporcie „Niealimentacja – Wyzwania, skutki i potrzeba zmian legislacyjnych”, który identyfikuje największe bariery w skutecznej egzekucji oraz przedstawia konkretne rekomendacje.
Naszym celem jest dostarczenie komornikom i ustawodawcom rzetelnych danych oraz praktycznych rozwiązań, które mogą realnie zwiększyć skuteczność egzekucji alimentów.

Skala problemu niealimentacji
Niealimentacja to nie tylko kwestia moralna, ale przede wszystkim poważne wyzwanie prawne i organizacyjne. Zaległości alimentacyjne w Polsce sięgają miliardów złotych, a ponad 300 tysięcy osób unika regulowania swojego zobowiązania. To realny problem, który dotyka zarówno dzieci i ich opiekunów, jak i samych komorników, którzy na co dzień zmagają się z prawnymi i proceduralnymi ograniczeniami.
Największe wyzwania egzekucji alimentów
- Ustalenie miejsca pobytu i dochodów dłużnika
Dłużnicy alimentacyjni często ukrywają się lub pracują w „szarej strefie”, co znacznie utrudnia egzekucję alimentów przez komornika. W raporcie podkreślamy potrzebę zwiększenia współpracy komorników z instytucjami finansowymi oraz administracją skarbową, co pozwoli na skuteczniejsze monitorowanie przepływów pieniężnych.
- Omijanie formalnego zatrudnienia
Nieudokumentowane dochody dłużników stanowią poważne utrudnienie w egzekucji alimentów. Postulujemy wprowadzenie możliwości analizy wydatków dłużników oraz zwiększenie dostępu komorników do danych bankowych, co pozwoli na skuteczniejszą egzekucję komorniczą.
- Koszty postępowania egzekucyjnego
Choć wierzyciele alimentacyjni są zwolnieni z opłat komorniczych, to same kancelarie ponoszą znaczne koszty administracyjne. W raporcie wskazujemy na potrzebę poprawy finansowania działań egzekucyjnych i redukcji biurokratycznych przeszkód, co znacząco wpłynęłoby na skuteczność egzekucji alimentów przez komornika.
- Ograniczenia prawne w egzekucji
Polskie prawo przewiduje ograniczenia w zajmowaniu wynagrodzenia – np. do 60% pensji – oraz wyłączenia niektórych świadczeń. Analizujemy, jak można usprawnić proces egzekucyjny bez naruszania podstawowych praw dłużników i zwiększyć efektywność egzekucji komorniczej.
- Egzekucja alimentów za granicą
Postępowania międzynarodowe są długotrwałe i skomplikowane. W raporcie współtworzonym z BKZB podkreślamy konieczność lepszej wymiany informacji między instytucjami zagranicznymi oraz wprowadzenia nowych umów międzynarodowych ułatwiających ściganie dłużników poza Polską. Egzekucja alimentów przez komornika w takich przypadkach wymaga usprawnienia procedur transgranicznych.
Rekomendacje komorników
Raport jednoznacznie wskazuje na potrzebę zmian prawnych i proceduralnych, które mogłyby zwiększyć skuteczność egzekucji alimentów. Najważniejsze z nich to:
- Lepsze narzędzia do identyfikacji dochodów dłużników alimentacyjnych,
- Wzmocnienie współpracy instytucji państwowych i komorników w zakresie monitorowania majątku dłużników,
- Usprawnienie egzekucji transgranicznej,
- Zmniejszenie obciążeń biurokratycznych, co pozwoliłoby komornikom skupić się na skutecznej egzekucji komorniczej.
Wspólnie z BKZB przygotowaliśmy raport, który stanowi konkretne narzędzie dla komorników i legislatorów, wskazujące, jakie zmiany mogłyby realnie poprawić skuteczność egzekucji alimentów. Zachęcamy do zapoznania się z jego pełną treścią – znajdziecie tam szczegółowe analizy oraz propozycje reform, które mogą uczynić Waszą pracę skuteczniejszą i mniej czasochłonną.
Sprawdź, jak SIESTA może pomóc w szybszym podejmowaniu działań: